Opis projektu

Seria „Arcydzieła Literatury Nowogreckiej”, której symbolem jest syrena (gorgona) o podwójnym ogonie, powstała niemal jednocześnie z otwarciem na Uniwersytecie Warszawskim w ówczesnym Ośrodku Badań nad Tradycją Antyczną w Polsce i Europie Środkowo-Wschodniej (obecnie Wydział „Artes Liberales”) pierwszych w dziejach polskich wyższych uczelni studiów nowogreckich. Chodziło o to, żeby z jednej strony stworzyć dla neogrecystyki korpus starannie wybranych najważniejszych pomników języka i literatury nowogreckiej w przekładach polskich z obszernymi wstępami i komentarzami, z drugiej zaś zapoznać z dorobkiem wybitnych twórców greckich doby nowożytnej – przekładanych i czytanych na świecie, a nieznanych zupełnie w Polsce – odbiorców polskich. Książki tej serii budują zatem zaplecze młodej polskiej neogrecystyki i zarazem przynajmniej w pewnym stopniu wypełniają bolesną lukę na rynku czytelniczym.

W serii publikowanej przez Wydawnictwo DiG ukazało się dotąd 10 tomów. Zawierają one: obszerne antologie twórczości ludowej: nowogreckiej pieśni gminnej (t. II) oraz baśni, bajek i bajd ludu greckiego (t. IV–V), wybrane utwory okresu renesansu na Krecie (t. I), przykłady twórczości wielkich poetów tzw. Szkoły Jońskiej Andreasa Kalwosa i Dionizjosa Solomosa (t. III), wybór korespondencji oraz powieść (w odcinkach!) naocznego świadka rewolucji francuskiej, uczonego przedstawiciela oświecenia greckiego i reformatora języka Adamandiosa Koraisa (t. VI i VII), barwne pamiętniki Makrijanisa, uczestnika wielkiego powstania Greków przeciwko Turkom (t. VIII) oraz dwa tomy (IX i X) opowiadań prozaika greckiego przełomu wieków XIX i XX – Aleksandra Papadiamandisa, „greckiego Dostojewskiego”, jak lubią nazywać go krytycy.

Przygotowywane są kolejne tomy serii. Będą wśród nich tłumaczenia greckiej noweli końca XIX wieku, w tym sławnej „Morderczyni” Aleksandra Papadiamandisa (w samodzielnym przekładzie absolwentki filologii nowogreckiej!) oraz pomnik dialektu cypryjskiego – cypryjska kronika Leoncjusza Machierasa z XV wieku. Opracowywane są też eseje i opowiadania Emanuila Roidisa, skandalizującego pisarza ateńskiego z drugiej połowy XIX wieku, znanego w Polsce jako autora książki Papieżyca Joanna.

Wyjątkowość serii polega na tym, że powstaje ona przy walnej współpracy studentów: filologii nowogreckiej (studia I stopnia) oraz cywilizacji śródziemnomorskiej (studia II stopnia). Dla wszystkich pierwsze próby przekładu tekstu literackiego, w tym także poetyckiego, są zarazem ćwiczeniem warsztatowym, jak i przygodą, dla niektórych początkiem własnej samodzielnej pracy tłumacza. Coraz liczniejsze grono absolwentów, którzy biorą udział w pracy nad kolejnymi tomami serii, utrzymuje dzięki temu stałe kontakty z Pracownią Studiów Helleńskich, uczestniczy w innych naszych przedsięwzięciach i współtworzy filhelleńskie środowisko, biorąc udział w realizowanych na wydziale programach badawczych.