Biogram

Historyk, socjolingwista i etnolog; dyrektor Centrum Zaangażowanych Badań nad Ciągłością Kulturową na Wydziale „Artes Liberales” Uniwersytetu Warszawskiego; specjalizuje się w badaniu (między)kulturowej, społeczno-politycznej i językowej historii Mezoameryki ze szczególnym uwzględnieniem Indian Nahua oraz kontaktu językowo-kulturowego; zajmuje się także szeroko rozumianą problematyką języków mniejszościowych, różnorodnością językowo-kulturową, traumatyzacją i sprawczością grup rdzennych w perspektywie historycznej i współczesnej oraz znaczeniem lokalnych języków dla dobrostanu i zdrowia ich użytkowników. Jest aktywnie zaangażowana w rewitalizację zagrożonych wymarciem języków mniejszości etnicznych, w tym wspieranie oddolnych inicjatyw rewitalizacyjnych podejmowanych przez lokalne społeczności. Jest pierwszą kobietą w Polsce oraz pierwszą przedstawicielką nauk humanistycznych i społecznych, która została wyróżniona grantem ERC dwukrotnie. W 2012 roku otrzymała pierwszy dla polskiej humanistyki Starting Grant na realizację projektu „Europe and America in Contact: A MultidisciplinaryStudy of Cross-Cultural Transfer in the New World Across Time” dotyczącego mechanizmów przekazu kulturowego między Europą a Ameryką od XVI wieku przez okres kolonialny aż po współczesność. W 2020 uzyskała ERC Consolidator grant na projekt „Multilingual worlds – neglected histories. Uncovering their emergence, continuity and loss in past and present societies”.

W latach 2014–2016 koordynowała projekt „Zaangażowana humanistyka w Europie” (Program Twinning KE, Horyzont 2020), który został uznany za „success story” Komisji Europejskiej. Dr hab. Justyna Olko jest także laureatką programów Focus oraz TEAM Fundacji na rzecz Nauki Polskiej, w ramach którego realizuje aktualnie projekt Language as a cure: linguistic vitality as a tool for psychological well-being, health and economic sustainability. W listopadzie 2020 zwyciężyła w konkursie Falling Walls 2020, w kategorii nauk humanistycznych i społecznych za „burzenie murów między akademią i lokalnymi społecznościami na rzecz różnorodności językowej”. Autorka i współautorka kilku książek, w tym Insignia of Rank in the Nahua World (University Press of Colorado, 2014), Dialogue with Europe, Dialogue with the Past. Colonial Nahua and Quechua Elites in Their Own Words (University Press of Colorado & University of Utah, 2018), Revitalizing Endangered Languages. A Practical Guide (Cambridge University Press, 2020) i Loans in Colonial and Modern Nahuatl. A Contextual Dictionary (Mouton de Gruyter, 2020). W 2013 roku została odznaczona Krzyżem Kawalerskim Orderu Odrodzenia Polski oraz otrzymała Burgen Fellowship Academia Europaea; od 2018 r. jest członkiem Rady Narodowego Centrum Nauki.

Publikacje