Kolejna książka z serii „Spotkania dawnych kultur” przenosi nas w bogaty świat wyobrażeń wroga, jego konceptualizacji i stereotypów. Choć zawarte w niej teksty dotykają tylko wybranych aspektów tej złożonej tematyki, to jednak, odsłania­jąc przed nami rozmaite konteksty historyczne, sięgając do świadectw związanych z kulturami tak Starego, jak i Nowego Świata czy wreszcie odwołując się do wielu rodzajów źródeł, ukazują niezwykle szeroki wachlarz strategii zachowań względem nieprzyjaciela. Uświadamiają zarazem, że kluczową rolę w definiowaniu kategorii „wroga” i „obcego” odgrywa zwykle postrzeganie różnic — językowych, etnicznych, obyczajowych, kulturowych czy wręcz cywilizacyjnych. Zebrany materiał pozwala jednak powątpiewać w istnienie prostej zależności między stopniem natężenia ta­kich różnic a jednoznacznie negatywną oceną wroga czy kreowanym wobec niego dystansem. Z jednej strony bowiem natrafiamy na świadectwa całkowitej ignorancji i odmowy poznania wroga, z drugiej zaś na zadziwiająco gruntowną znajomość ob­cego i otwartość wobec kultury, której jest reprezentantem. Bez wątpienia kluczową rolę w obrazowaniu nieprzyjaciela odgrywa między innymi rozróżnienie, czy mamy do czynienia z jednorazowym przeciwnikiem w starciu lub pojedynku, z dobrze rozpoznanym lub „oswojonym” obcym, czy też z wrogiem, który zagraża podsta­wom egzystencji całej społeczności.