W czasie II wojny światowej, po klęsce Francji, neutralna Hiszpania stała się niespodziewanie ważnym państwem tranzytowym dla ok. 15 tys. polskich uchodźców wojskowych i cywilnych. Około 1,7 tys. z nich przeszło przez obóz internowania w Miranda de Ebro w Kastylii, który obrósł negatywną, czarną legendą. Niniejsze opracowanie jest pierwszą analizą skomplikowanych losów Polaków w ojczyźnie Cervantesa podczas konfliktu. Wykorzystano w tym celu materiały źródłowe z 56 archiwów i bibliotek polskich, hiszpańskich, francuskich, brytyjskich, niemieckich, portugalskich, rosyjskich i amerykańskich.